
Współpraca
Mimo zgromadzenia wspólnym wysiłkiem stosunkowo dużej ilości materiałów, nadal brakuje danych do odpowiedzi na bardzo wiele pytań, nie jesteśmy w stanie śledzić zmian efektywności rozrodu gatunków z roku na rok i wczesne wykrycie ewentualnego negatywnego wpływu różnego typu zmian środowiskowych. Taki monitoring populacji w oparciu o materiały Kartoteki będzie możliwy dopiero wtedy, gdy będziemy dysponować znacznie większą ilością informacji niż obecnie. Dlatego też, jeśli chcesz, aby również Twoje obserwacje przyczyniły się do pogłębienia wiadomości o biologii rozrodu ptaków oraz dały podstawy do skutecznej ich ochrony, przyłącz się do nas.
Zostań współpracownikiem Kartoteki
Współpracować z nami mogą wszystkie osoby, które ukończyły 16 lat, interesują się ptakami i potrafią bezbłędnie oznaczyć do jakiego gatunku ptaka należy znalezione gniazdo. Ponadto zobowiążą się do przestrzegania podanych w instrukcji zasad bezpiecznych kontroli gniazd (obserwator nie może przyczyniać się do powstawania strat w lęgach) oraz sposobu zapisu na kartach gniazdowych.
Aby zostać współpracownikiem Kartoteki należy wypełnić formularz zgłoszeniowy
Instrukcja wypełniania kart gniazdowych
Karty gniazdowe można wypełnić na papierowych kartach lub w formularzu Excel, który należy przesłać na adres monika.czuchra@uwr.edu.pl
Formularz lub kartę gniazdową wypełnia się tylko dla czynnych gniazd i nie należy ich wypełniać w przypadku znalezienia gniazda już pustego, po wylocie piskląt. W przypadku lęgu z kukułką należy wypełnić formularz traktując lęg jak dwa gniazda (1 – dla gatunku gospodarza i 2 – dla kukułki), z taką samą zawartością. Każdy lęg wpisujemy na jednej karcie papierowej lub w jednym wierszu w arkuszu Excel Gniazda
Dla każdego gniazda w kolonii należy nadać numer, ale zaznaczyć, że są to gniazda z jednej kolonii
Szczegółowe wytyczne:
Nr gniazda – dla każdego gniazda/lęgu należy nadać osobny numer
Gatunek ptaka – nazwa naukowa (do kopiowania w osobnym arkuszu)
Imię obserwatora
Nazwisko obserwatora
Rok – znalezienia gniazda/lęgu
Miejscowość – najbliższa miejscowość
Gmina
Województwo
Szer. Geogr. – współrzędne szerokości geograficznej
Dł. Geogr. – współrzędne długości geograficznej
Wys. n.p.m. – wysokość nad poziomem morza
Siedlisko – wygląd, struktura siedliska/środowiska, odległość od skraju lasu, brzegu zbiornika wodnego, penetracja ludzi, itp.
Wysokość nad ziemią/wodą – podajemy w cm, do wysokości 2,5 m, mierzyć z dokładnością do 10 cm, dla położonych wysoko z dokładnością 100 cm
Położenie gniazda – należy podać gatunek rośliny, na której gniazdo jest umieszczone lub roślin wokół gniazda, np. na bzie czarnym lub w trzcinie, jeśli trudno oznaczyć gatunek, to bardziej ogólnie
Konstrukcja gniazda – z jakich materiałów zbudowana jest warstwa zewnętrzna gniazda, czym jest wyścielone, jak jest przymocowane itp.
Dzień kontroli – w zielonych komórkach należy wpisać obserwacje podczas kolejnych kontroli gniazda, każdą kontrolę w osobnym wierszu
Miesiąc kontroli
Godzina
Liczba jaj – wypełniamy tylko wtedy, gdy zostały dokładnie policzone. Jeśli widać jaja, ale trudno je policzyć można wpisać (+)
Liczba piskląt – wypełniamy tylko wtedy, gdy zostały dokładnie policzone. Jeśli widać pisklęta, ale trudno je policzyć można wpisać (+), należy zwrócić uwagę czy na pewno nie ma też jaj
UWAGI (dodatkowe spostrzeżenia, stopień rozwoju piskląt) – bardzo ważna rubryka do wypełnienia, tu wpisujemy zachowanie ptaków przy gnieździe, zaawansowanie budowy gniazda, wygląd piskląt, stopień zalężenia jaj (test wodny),
Los gniazda – podczas ostatniej kontroli należy określić odpowiednie oznaki pomyślnego wylotu piskląt z gniazda lub zniszczenia lęgu wybierając jedną lub więcej z poniższych możliwości:
NOTUJ TYLKO TO, CO WIDZISZ, NIE CZYŃ ŻADNYCH PRZYPUSZCZEŃ!
Gatunki specjalne
Kontrola gniazd poniższych gatunków wymaga zezwolenia RDOŚ lub GDOŚ.
Batalion Philonachus pugnax
Bekasik Lymnocryptes minimus
Bielik Haliaeetus albicilla
Błotniak łąkowy Circus pygargus
Błotniak stawowy Circus aeruginosus
Błotniak zbożowy Circus cyaneus
Bocian czarny Ciconia nigra
Brodziec piskliwy Actitis hypoleucos
Brodziec pławny Tringa stagnatilis
Cietrzew Tetrao tetrix
Czapla purpurowa Ardea purpurea
Dubelt Gallinago media
Dzierzba czarnoczelna Lanius minor
Dzierzba rudogłowa Lanius senator
Dzięcioł białogrzbiety Dendrocopos leucotos
Dzięcioł trójpalczasty Picoides tridactylus
Edredon Somateria mollissima
Gadożer Circaetus gallicus
Głuszec Tetrao urogallus
Jastrząb Accipiter gentilis
Kania czarna Milvus migrans
Kania ruda Milvus milvus
Kobuz Falco subbuteo
Kraska Coracias garrulus
Krogulec Accipiter nisus
Krwawodziób Tringa totanus
Kszyk Gallinago gallinago
Kulik wielki Numenius arquata
Kulon Burhinus oedicnemus
Łęczak(brodziec leśny) Tringa glareola
Mewa czarnogłowa Larus melanocephalus
Mewa mała Larus minutus
Myszołów Buteo buteo
Nagórnik Monticola saxatilis
Orlik grubodzioby Aquila clanga
Orlik krzykliwy Aquila pomarina
Orzeł przedni Aquila chrysaetos
Orzełek włochaty Hieraaetus pennatus
Ostrygojad Haematopus ostralegus
Pliszka cytrynowa Motacilla citreola
Płomykówka Tyto alba
Pomurnik Tichodroma muraria
Pójdźka Athene noctua
Puchacz Bubo bubo
Puszczyk mszarny Strix nebulosa
Puszczyk uralski Strix uralensis
Raróg Falco cherrugo
Rybitwa białoczelna Sterna albifrons
Rybitwa białoskrzydła Chlidonias leucopterus
Rybitwa białowąsa Chlidonias hybridus
Rybitwa czarna Chlidonias niger
Rybitwa czubata Sterna sandvicensis
Rybitwa popielata Sterna paradisaea
Rybitwa rzeczna Sterna hirundo
Rybołów Pandion haliaetus
Rycyk Limosa limosa
Samotnik Tringa ochropus
Sieweczka obrożna Charadrius hiaticula
Sokół wędrowny Falco peregrinus
Sowa błotna Asio flammeus
Sóweczka Glaucidium passerinum
Szablodziób Recurvirostra avosetta
Szczudłak Himantopus himantopus
Ślepowron Nycticorax nycticorax
Trzmielojad Pernis apivorus
Włochatka Aegolius funereus
Wodniczka Acrocephalus paludicola
Wójcik Phylloscopus trochiloides
Zaroślówka Acrocephalus dumetorum
Żołna Merops apiaster
Etyka kontroli gniazd
- Nie podchodź do gniazda w czasie budowy, ponieważ w tym okresie ptaki są najbardziej wrażliwe na niepokojenie i mogą porzucić gniazdo.
- Ogranicz do minimum czas pobytu przy gnieździe. Można zrobić zdjęcie.
- Nie zaskakuj ptaka na gnieździe. Poczekaj z kontrolą na czas kiedy przy gnieździe nie ma rodziców.
- Nie wyciągaj jaj i piskląt z gniazda.
- Gniazda z dużymi pisklętami krótko przed wylotem kontroluj z dystansu.
- Podczas kontroli gniazd w budkach zachowaj ostrożność w czasie ich otwierania.
- Nie wydeptuj ścieżek do gniazda.
Udostępnianie danych
Zbiory Kartoteki Gniazd i Lęgów są, po spełnieniu określonych warunków, dostępne dla opracowań naukowych. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt z Lucyną Hałupką lucyna.halupka@uwr.edu.pl